Model in de Spotlight: Generieke strategieën van Porter

Screen Shot 2014-07-17 at 11.10.37De Generieke strategieën van Porter is zo’n typisch model dat op mijn shortlist staat. Mooi om dat eens ‘in the spotlight’ te zetten. 🙂

Hierom staat het model op mijn shortlist

Ik zou veel redenen kunnen noemen waarom dit model belangrijk is als je strategisch naar organisaties en vraagstukken kijkt, maar laat ik het houden bij de redenen waarom dit model op mijn shortlist staat: dit model geeft voor mij de basis van alle oplossingsrichtingen die mogelijk zijn. En vaak geeft het ook meteen inzicht in de belangrijkste problemen, of de oorzaak waarom er problemen zijn.

Ik zal proberen de verschillende redenen overzichtelijk bij elkaar te brengen:

  • Porters model geeft helder aan waar de organisatie voor gaat: door de keuze voor een positionering wordt meteen duidelijk wat voor soort acties en activiteiten je moet doen om de organisatie verder te helpen;
  • De positionering geeft meteen aan wat voor soort doelgroep je aan wilt trekken, voor een strateeg/marketeer altijd een handige afbakening;
  • Daarnaast geeft de positionering ook aan wat voor soort cultuur, werkstijl en soort medewerkers je nodig hebt.

Met andere woorden: Porter maakt meteen een voorsortering voor boven- en onderstroom.

Porters vierde positionering

Een van de meest voorkomende ‘problemen’ in organisaties is de bewuste of onbewuste keuze voor de vierde positie in Porters positioneringsplaatje: ‘Stuck in the middle’, de enige plek waar je volgens Porter niet wilt zijn. En dat ben ik volmondig met hem eens!

Toch is het mijn ervaring dat de meeste organisaties die het niet goed doen, of die (strategische) problemen hebben juist in die positie zitten. Ze hebben geen duidelijke positionering, en dus geen duidelijk gezicht naar de eigen mensen of naar de markt. En als je geen duidelijk gezicht hebt, waarom zou een klant dan voor jou kiezen?

Mijn eerste check

Op het moment dat ik tegen een nieuwe organisatie of een nieuw vraagstuk ‘aanloop’ is mijn eerste check altijd een positioneringscheck: welke plek in Porters plaatje wil deze organisatie hebben en welke heeft ze? Met dat beeld in het achterhoofd wordt het eenvoudiger alle overige informatie te verzamelen en te verwerken. Het onderbouwd het beeld, of het past niet bij het beeld. Pas daarna, als ik meer details en inhoud heb, stel ik mezelf de vraag of er niet een betere plek in Porters plaatje is voor de organisatie.

Of om het in termen van de perspectieven te zeggen:

  1. Ik probeer zo snel mogelijk, vanuit een nog blauw perspectief, een positioneringsplaatje te krijgen;
  2. Dan plaats ik vanuit het groene perspectief de rode informatie die ik krijg;
  3. Er ontstaat een beeld van gewenste en werkelijke positionering van de organisatie;
  4. Ik keer terug naar het blauwe perspectief en maak een inschatting of de gewenste positionering ook de best mogelijke positionering is;
  5. Ik keer terug naar het groene perspectief om te bepalen wat bij draagt en wat niet en wat de organisatie gezien de positionering als doel zou moeten en kunnen stellen;
  6. Pas dan ga ik zelf naar het rode perspectief om de vertaling naar acties te maken en de veranderingen die nodig zijn in te zetten.

Als je hier bedreven in bent kunnen de eerste 5 stappen van dit proces in 2 tot 3 weken doorlopen worden (los van besluitvorming bij de organisatie – en met mijn ervaring in het steeds weer opnieuw doorlopen van dit proces bij een nieuwe organisatie).

Werken met dit uitgelicht model

Naast het lezen van de beschrijving van het model (klik hier) kan ik je voor het werken met de Generieke strategieën de volgende tips geven:

  1. Bekijk je eigen organisatie eens vanuit Porters schema: welke positionering streven jullie na? En wat doen jullie feitelijk? Hoe past jouw werk en de dingen die jij doet daarbij?
  2. Welke stijl van werken, beslissen en handelen past bij de gewenste positionering? En welke stijl van werken, beslissen en handelen hanteer jij?
  3. Als je de drie laatste beslissingen die je hebt genomen opnieuw bekijkt, passen die dan bij de gewenste positionering? En als je naar de beslissingen kijkt die je nu onder handen hebt, wat zou je dan (vanuit de gewenste positionering) moeten doen?

MS foto 6Hopelijk ervaar je wat de strategische en operationele kracht van Porters model is en komt ‘ De generieke strategieën van Porter’ ook op jouw shortlist. Of minstens op jouw werklijst… 🙂

Krachtige groet,

Marischka